Güvenli Motosiklet Kullanma Kuralları ve Korna Kullanımı hakkında bilinmesi gereken durumlar
Biraz uzunca bir yazı olacak fakat tümünü okur ve uygularsanız artık daha dikkatli ve keyifli bir motosiklet sürücüsü olmaya adaysınız. Unutmayın!
Motosiklet, sıradan bir bin-gez-dolaş aracı değildir. Prensipli olursanız, uzun yıllar boyunca motosikletinize keyifle binersiniz.
Daha önce motosiklet kullanmamış biriyseniz küçük cc’li bir motor almanızın hayati önemi var.
Mümkünse hesaplı, düşük cc’li bir scooter alın.
Motosikletin dinamikleri diğer araçlardan çok farklıdır. Dönüşler, hızlanma, frenleme, sürüş tekniği bambaşkadır. Tekniğinizi geliştirin.
Motosikletinizin bakımları tam olmalı. Bakımları yapılmayan motosiklete binmek intihardır.
Unutmayın: sizi otomobil kullanırken yola, yani bir bakıma hayata bağlayan, araçtan inip ayaklarınız üzerine dikilene kadar sizi yerde tutan 4 lastik = 4 nokta vardır bu 4 noktadan biri yerden kesildi diyelim 3 nokta yine sizi tutar, hatta bu dört noktanın dördü de sizi tutmuyor olsa arabaların yapısı gereği yine dik durursunuz fakat motosiklette bu böyle değildir sizi hayata bağlayan iki noktadan biri yerden kesildiğinde yerçekimine yenik düşmemeniz için hiçbir sebep yoktur. Bu yüzden denge unsuru motosiklette hayatidir.
Kavşağın tamamen boş olduğunu düşünseniz dahi, yeşil ışık size yanıyor olsa dahi kavşağa hızlı girmeyin. Kavşağa hızlı girmek intihardır.
Uçaklarda kol uçuşu denen hadise vardır, hiçbir araçla veya motosikletle kol uçuşu düzeninde (aracın sağ veya sol kör noktasında duracak şekilde) seyretmeyin. Araçların etrafında seyrediyorsanız şöförün oturduğu yerden görülmesi imkansız olan sağ ve sol arka camların hizasında durmayın. Bu kısımlarda bulunuyorsanız ya ileri geçin ya geride kalın kendinizi farkettirin.
Farlarınızı gündüz de yakın
Fosforlu yelek giyin
Kask takmamak intihardır
Eldiven, bot ve koruyucu elbise giyin
Korna kullanmaktan çekinmeyin, burdayım deyin. Kimse size dü-düt şeklinde kısa bir korna yüzünden kızmaz. Biliyorsunuz ki kornanın Türkiye’de resmi olmayan bir literatürü vardır. Ben kornayı çalma uzunluklarına göre şu şekilde değerlendiriyorum, en azından ben çalarken veya bana çalındığında bunları düşünerek kullanıyorum: Bunlardan kısa olanları kullanabilirsiniz. Genelde yanlış anlaşılmaz.
Düt! Şeklinde tek ve kısa korna: Genelde “ben burdayım, beni gör” veya kısaca “hop!” anlamı taşır fakat çok dikkat çekmeyebilir
Dü-düt! Şeklinde kısa çift korna: “Ben burdayım, bana bak ve beni farket” bazen de “az kenara çekilsen ben şu aradan geçerim” anlamı taşır.
Dü-dü-düt! Şeklinde kısa üçlü korna: Bunu yapmak biraz korna çalma mahareti ister, biraz oyuncu bir korna havası verir ve gerektiğinde yayalara çalarım. “Ablacım aman çocuğa dikkat, atlayıvermesin yola” “Kızlar nereye böyle!!! Ah bir de yola baksanız!!!” anlamında kullanırım.
Düüt! Şeklinde orta uzunlukta: Kısaca “çekil” anlamı taşır.
Düüt düüt!! “Acelem var çekil”
Düüüüüüüüüttttt şeklinde uzun korna… “Hayvan herif!!! Ehliyeti kasaptan mı aldın. Ne sinyal var ne bişey… Çıktı yola, çarpsaydım ne olacaktı sana?” pek kullanmam ama benim için bu anlamı ifade ediyor, bir de ışıklarda yeşil yandığında kullananlar var, “birader ne bekliyorsun zaten trafik sıkışık, yeşil yandı yürü artık!!” anlamında kullanılır.
Düüt düüüüüüüüüütttt şeklinde korna, şöför bunu yeterli vakti olduğunda uzaktan gelirken çalar ve aracın yanından geçerken de çalmaya devam ederse bu “Kornayla ana avrat düz gitmek” şeklinde yorumlanabilir.
Diyelim ki bir ana yolda ilerliyorsunuz sağda park etmiş bir araç var ve bu araca yaklaşıyorsunuz. Yapacağınız işlemler sırasıyla şu şekilde, bunları beyninizden hızlıca geçirip uygulamaya koymalısınız.
Araca henüz yaklaşmadan, uzaktan fark ettiğiniz anda göz ucuyla (bu nokta çok önemli göz ucuyla bakmayıp araca odaklanırsanız dikkatinizi yoldan ayırıp araca yöneltmiş olursunuz) araca bakın, 100 metre ilerden aracın sol sinyal yakıp yakmadığı rahatlıkla görünür, sinyal vermeyip hafif sola meyilli duruyorsa bu şu anlama gelebilir. Sinyal yakmayı unutmuş ama sola dönecek bir araç. Yavaşlayın…
Diyelim ki araç dümdüz durmuş ve sinyal de vermiyor. Bu yine de dönüş yapmayacağı anlamına gelmez. Temkinli olarak araca doğru yaklaştıkça göz ucuyla görebiliyorsanız araçta şöför var mı yok mu kontrol etmelisiniz. Şöför varsa her an dönüş yapabilir, sonsuza kadar kenarda duracak değil. Yol kenarında bir araç duruyor ve şöför koltuğunda biri varsa bu ya sürücünün kenara yanaşıp park ettiği ve birazdan araçtan inmek için kapıyı açacağı anlamına gelir ya da araca yeni binmiş olduğu aracı çalıştırıp sinyal vererek veya vermeyerek yola bulunduğu şeritten devam edeceği yahut u dönüşü yapabileceği anlamına gelir. Selektör yapın, kısa korna çalın. Ben bu tarz durumlarda dikkat çekmek babında dü-düt şeklinde çift korna çalarım.
Korna çaldınız, göz ucuyla sürücünün sol aynasına bakmalısınız, tabi bunu yaparken gözünüzü yoldan ayırmadan yapacaksınız. Eğer sürücünün aynaya baktığını net bir şekilde gördüyseniz, yani göz göze geldiyseniz yine de dalgın olacağını göz önünde bulundurarak güvenli bir uzaklıkta kalarak yanından geçip gidebilirsiniz. Yalnız geçmeden önce bir noktaya daha dikkat etmemiz gerekiyor
Araç küçük bir taksi mi yoksa, normal bir insan boyunu geçen bir araç, minibüs, kamyon gibi bir araç mı?
Küçük bir araçsa aracın arkasından çocuk fırlama ihtimalini aklınızdan çıkarmayın gözünüz aracın burun kısmında olsun, aracın asla çok dibine girmeyin. Duracak mesafeyi bulmanız imkansızlaşır. Siz dibine girersiniz çocuk çıkmaz da aracın kapısı açılır.
Yavaşlamanız gerekiyorsa arkayı da kontrol etmelisiniz
Rüzgarı dikkate alın, ters rüzgar yatırır.
Dönüşlerde kontra tekniği kullanmadan dönmeniz teknik olarak imkansızdır, kontra tekniğinin mantığını öğrenin
Motosiklet kullanmak denge işidir, bir çok değişkeni aynı anda düşünmek ve kararlarınızı seri şekilde uygulamaya geçirmek, kısacası hızlı düşünmek, sürekli olarak hızlı düşünmek zorundasınız. Ben motosiklet kullanmayı aynı zamanda beyin jimnastiği yapmak olarak değerlendiriyorum.
Motosikleti bisiklet gibi aralara girerek kullanmayın, araba gibi kullanın, seyir halinde asla araç aralarından geçmeyin. Işıkta beklerken de çok gerekmedikçe araçların aralarından geçmeyin. Bu hem bekleyen sürücüleri kızdırır hem de sizi bulunduğunuz şeritten çıkararak aniden hareket eden trafiğin ortasında kalmanıza neden olur. Bu şekilde şerit aralarında seyretmek çok risklidir. Sağınızdaki ve solunuzdaki şeritteki araçlar farklı hızlarda seyrettiğinde ve araçların arasında araya girecek kadar boşluk olmadığınızda ne yapacağınızı bilemezsiniz, şaşırıp kalırsınız. Kırmızı ışıkta beklerken bulunduğunuz şeridi ortalayın ve araba gibi kendinizde araçların önünde ve arkasında yer edinin, aralarında veya en sağda veya en solda değil. İlla arada durmanız gerekiyorsa araç aralarında değil araçların en önünde, en görünür yerde olun. Motosikletlerin bir çoğu yüksek devirleri sayesinde diğer araçlardan hızlı kalkış yaparlar, gözünüzü ışıktan ayırmayın, ilk önce kalkarak araçlarla arayı açıp tekrar şeride sokmalısınız.
Spor arabalara, şahinlere, van tipi araçlara ve kamyon-tır gibi büyük araçlara özelliklerine göre ayrı ayrı dikkat edin.
Spor arabalar : Beklediğinizden hızlı kalkış yapabilirler, makas atma diye tabir ettiğimiz şekilde ani şerit değiştirip önünüze kırabilirler.
Şahin : Lütfen kimse alınmasın fakat ben olabildiğince şahin marka araçlardan trafikte uzak durmayı tercih ediyorum. Bu arabalara özel ilgi duyan (hobilerine saygı duyduğum fakat sürüş tarzları genelde agresif olan) genç sürücüler ülkemizde çok sayıda mevcut.
Van tipi ticari araçların bazılarında arka cam yoktur bu araçların kör noktalarında özellikle durmamaya çalışın.
Kamyon-tır gibi yüksek araçlar , eğer ayrıca ayna taktırmadılarsa çok yakınında duran küçük araçları göremezler bunlara yaklaşırken bunu göz önünde bulundurun.
Kaza yapmanız kaçınılmazsa ve yeterli zamanınız varsa motoru itmeyi, güvenli bir biçimde yatırıp motoru kendinize siper yapmalısınız, motoru kurtarmayı değil. Bazen küçük kaza büyük kazayı önler. Frenleriniz tutmuyorsa kontrollü biçimde bir saman yığınına, otların içine, toprak alana, bir tarlaya dalmak, eğer yapabiliyorsak motoru güvenli biçimde yatırmak, daha da hızlanıp kontrolsüz biçimde sert bir cisime dalmaktan iyidir.
Gözlerinizi nesnelere dikmeyin. Motosiklet kullanırken yapılabilecek en tehlikeli eylemlerden biri bir saniyeden fazla bir cisime odaklanmaktır. Unutmayın motosiklet baktığınız yere gider.
Trafiğe açık ortamlarda akrobasiyi aklınızdan dahi geçirmeyin, güvenli ortamlarda yapılmayan akrobasi denemeleri intihardır.
Ana yolda gidiyor olsanız, yol hakkı tamamen sizin olsa dahi kontrolsüz biçimde hiçbir yola çıkmayın.
Her yolda gidilebilecek güvenli hız limitleri bellidir. Çoluk çocuğun bolca bulunduğu mahalle aralarında, ara sokaklarda, dar yollarda yüksek hızda seyretmek intihardır veya cinayete teşebbüs etmektir. Trafiğin yoğun olduğu caddelerde araçların aralarında hızlı bir biçimde motosiklet kullanmak intihardır.
Size ait olan şeritten çıkmak için geçerli bir sebebiniz olmalı. Tepeyi çıkarken veya virajlarda şerit ihlali yapmak intihardır.
Sola viraj alırken motoru yatırdığınızda vücudunuzun bir kısmının diğer şeride taşma ihtimalinin unutmayın ve çok soldan takip etmeyin.
Gaz hassasiyetine dikkat edin. Virajda motor yeterince yatıkken fazla gaz açmak motoru virajın dışına iter, gazı kapatmak ise motoru virajın içine çeker mümkün olduğunca viraj içerisinde gazı, motoru düz bir çizgide tutacak şekilde sabit tutmalısınız.
Geceleyin fosforlu şeritleri olan yelekler kullanın
Diğer motosikletlere çok yakın seyretmeyin.
10 saniye ilerisini görün, gideceğiniz yere ufka bakın, virajlarda virajın içine bakın ama her yeri birden görün. Hareketliliklere karşı uyanık olun.
Şehir içinde seyrederken ayağınızı fren pedalının üstünde tutun. Şehir dışında ayak peglerine normal olarak ayaklarınızın uç kısmını koyarak dizlerinizi biraz daha yukarı çekip yakıt deposunu dizlerinizle kavrayın.
Motosikletinize hakim olmadığınızı düşünüyorsanız (ki bu gayet normaldir, yeni almış olabilirsiniz) trafiğe kapalı alanda viraja girme, çember çizme, sağa ve sola u dönüşü, yavaş kullanma, çok yavaş kullanma, gazı kontrol etme, gaz açma, debriyaj kavrama noktası, normal frenleme ve panik fren denemeleri yapın. Hatta bu denemeleri motora alışık olsanız dahi hem bilgileri güncel tutmak adına hem de motoru muayene etmek adına ara ara yapın.
Topcase’inize aşırı ağırlık koymayın bu ön tekerin yere zayıf basacağı anlamına gelir.
Yan çantalarınız var ise ve birşeyler koymanız gerekiyorsa eşit ağırlıkta eşyaları sağa ve sola dağıtın. Motosiklet seyir halindeyken gidonu hafifçe bırakacak gibi gevşettiğinizde sağa veya sola çekmemelidir. Uzun yolda bunu deneyin, eğer yatma eğilimindeyse durun ve ağırlıkları gözden geçirin, bu durum sürücüyü farkında olmadan yorar.
Kaliteli kask kullanın. Bazı kalitesiz kasklar kağıt gibidir bunlar çarpışma anında sizi koruyamazlar, hatta zarar da verebilirler. Kaska makul bir bütçe ayırın, unutmayın kask bir kez lazım olur.
Aynalarınız her daim ayarlı olsun. Seyir halindesiniz ve aynalardan birinin yanlış gösterdiğini farkettiniz, düzeltmeden yola devam etmeyin.
Nispeten geniş ve büyük motorlar için motosikletinizi vücunuzun bir parçasıymış gibi düşünmek zorundasınız, her yere girip çıkamayacağınızı unutmayın, aynaları sağa sola sürtmeyecek, ayak peglerini, varsa yan çantaları, ön koruma demirlerini sağa sola sürtmeden ilerleyebilecek kadar motosikletiniz ebatlarına aşina olun.
Beklemediğiniz anda bir kaldırıma çarptığınız ayak pegi veya bir araca taktırdığınız motosiklet çantası sizi düşürebilir.
Artçınızı eğitin, motosiklete ilk defa binen birine karşı dikkatli olun, acemi artçı kaza yaptırır.
Virajlardas sizinle birlikte hareket etmesi gerektiği konusunda uyarın, sizin alışık olduğunuz hareketlere artçınızın da alışık olmasını ve sizinle aynı tepkileri vermesini beklemeyin.
Artçınızı asla korkutmayın, artçı varken özellikle sakin kullanın.
Acemi artçıyla virajlarda aşırı yatmayın.
Kasksız artçı almayın.
Ön-arka fren arasındaki uyumu öğrenin, ani ve aşırı ön fren ön tekerin kitlenmesine ve highside fall denilen arkanın kalkarak motor sürücünün üzerine düşmesi veya motorun sürücüsünü üstünden atması hadisesine neden olabilir. Arka frenin yanlış ve sert bir biçimde kullanımı sonucu ise arka teker kitlenip kayabilir ve motor kontrolden çıkabilir. Yüksek hızlarda güvenli duruşun sırrı her iki freni dengeli biçimde sıkıp gevşetip tekrar sıkmaktır. Frenleme anında motosikletiniz süspansiyondan da yardım alarak durur. Eğer amortisörler tamamen kapanacak kadar sert fren yaparsanız ve süspansiyonların tekrar açılmasına izin vermezseniz ön veya arka tekerden birisi veya her ikisi de kitlenir ve kontrolü kaybedersiniz.
Motosikletinizi nereye ve nasıl parkedeceğinizi bilin ve prensip haline getirin. Motoru mümkün olduğunca yola çapraz park etmek avantajlıdır. Bayıra park edecekseniz ayaklığın motorun eğimine göre düşürmeyecek şekilde olduğundan emin olun.
Soğukkanlı bir biçimde motosiklet kaza videolarını izleyin ve neden olduklarını değerlendirmeye çalışın.
Dalgınken, aşırı mutluyen, üzgünken, sinirliyken asla motosiklet kullanmayın. Alkollü olarak motosiklet kullanmak intihardır
Kaza motosiklet sürücüsünün kendi ihmalinden kaynaklanıyorsa bu bir intihardır. Karşı tarafın hatasından kaynaklanıyorsa bu tamamen karşı tarafın suçlu olduğunu göstermez motosiklet sürücüsü iki teker üzerinde bulunduğunu göz önünde bulundurarak diğer sürücülerden kat be kat daha fazla dikkatini toplamalı ve kazaya karşı sürekli önlem almalıdır. İyi bir motosiklet sürücüsü sürekli olasılıklar üreterek motosiklet kullanır. Karşı tarafın %100 kusurlu olduğu hallde, motosiklet sürücüsünün de azami dikkat etmesine, her türlü tedbiri almasına rağmen yine de bir kaza gerçekleşmişse o kaza muhtemelen motosiklete binmeseydi de gerçekleşecekti.
Motosikletiniz iyi veya kötü, ucuz veya pahalı olması kaza anındaki riskinizi değiştirmez. Bu arabalarda böyle değildir. Bilindiği üzere kurulduğu yıldan bu yana hiç ölümlü kazası olmayan araba markaları vardır. Hava yastığı, emniyet kemeri, kafes ve şase sağlamlığı gibi çeşitli değişkenler bir araya getirilerek güvenli araçlar üretilmektedir fakat motosiklet sürücüsüyseniz kaporta sürücünün ta kendisidir. Sizi koruyacak giysilerin kaliteli olması gerekiyor. Aşağıdaki resimde görüldüğü üzere artık daha güvenlikli motorlar üretilmeye çalışılsa da sürücü = kaporta kuralını akıldan çıkarmamakta fayda var
Kendi aynanızın da kör noktaları olduğunu unutmayın ve omuzdan elma yer gibi arka kanatlara bakmayı öğrenin.
Su birikintilerine dikkat edin, lastiklerinizin nemli olup olmadığının farkında olun.
Kaliteli lastik kullanın
Yağmur ilk yağdığında yerler sabun gibi kaygan olur, dikkat edin
Yağmurda frenlerin size vereceği tepki kuru havaya göre farklıdır.
Işıkta beklerken ayaklarınızı koyduğunuz yere dikkat edin.
Yağlı zeminler genelde ışıklarda araçların beklediği ve yağ akıttığı yerlerdir.
Ayağınızı motordan çok dışarda tutmayın ayağınızı bir aracın ezmesini istemezsiniz. Çok yakında tutarsanız da motorun ağırlığını taşımanız zorlaşır.
Uzun süre motosiklet kullandıktan sonra motordan hemen inmeyin ayaklarınızı yere bir süre basın ki dengenizi kaybetmeyesiniz.
Artçınız hazır olmadan, artçınızdan bu yönde bir işaret almadan motorunuzu hareket ettirmeyin.
Orman kenarından, kırsaldan geçerken büyük küçük her türlü yabani hayvana karşı temkinli olun. Hayvanlar genelde motosiklet sesine tepki gösterirler, ürkerler ve sesin ne taraftan geldiğini kestiremeyen ne yapacağını bilemeyen hayvan bazen sesin geldiği yöne doğru hızla hamle yapabilir.
Saldırgan köpeklerden kurtulmanın metodunu yavaşlama ve tam zamanında hızlanma metodunu öğrenin.
Küçük hayvanları ezmeden kurtarmak mümkünse denemek gerekir fakat ezmek kaçınılmaz ise gidonu asılmak amortisörleri biraz açacağı için çarpmanın etkisini azaltır. Bu tür durumlarda dengeyi korumak en önemlisidir.
Tabi korna herkes için farklı anlamlar taşıyor, insanları rahatsızlık verecek şekilde korna çalmak kişinin kültür ve zeka seviyesinin düşük olduğunu, ruh sağlığının yerinde olmadığını gösterir. Trafikte anlayışlı ve sabırlı olmak, olabilecek kazaların ve çıkabilecek kavgaların önlenmesi için olmazsa olmaz şarttır.
Alıntıdır, Facebook ikiteker
