TRAFİK CEZASINA NASIL İTİRAZ EDİLİR?
Trafik cezalarına itiraz etmek için belirlenen belgeler ile ikamet adresine en yakın Sulh Ceza Hakimliğine başvurulması gerekir. Karayolları Trafik Kanunu Hükümleri Gereğince Uygulanan İdari Para Cezalarının Tahsilinde Ve Takibinde Uygulanacak Usul Ve Esaslar İle Kullanılacak Alındılar, Tutanaklar Ve Defterler Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’te başvuru yolu şöyle açıklanmıştır:
“Başvuru yolu
MADDE 16 – (1) Trafik İdari Para Cezası Karar Tutanağına karşı, kararın tebliği tarihinden itibaren en geç 15 (onbeş) gün içinde sulh ceza mahkemesine itiraz için başvurulabilir. Bu süre içinde başvurunun yapılmamış olması halinde idari para cezası kesinleşir”.
Vatandaşların yüzüne okunan cezalarda kesim tarihinden itibaren 15 gün içinde, plakaya yazılan cezalarda ise kişiye tebliğ edilen tarihten itibaren 10 iş günü içinde itiraz hakkı bulunmaktadır. Trafik idari para cezasına itiraz etmek için gerekli olan belgeler yasa ile belirlenmiştir:
Sulh Ceza Hakimliği’ne yazılan dava dilekçesi ve ekinde şu belgeler bulunmalıdır;
-Trafik İdari Para Cezası Karar Tutanağı Tebligatının fotokopisi,
-Trafik İdari Para Cezası Karar Tutanağının fotokopisi,
-Trafik cezası kesilen araca dair ruhsat belgesinin fotokopisi,
-Araç sahibinin ehliyet ve kimlik kartının fotokopisi,
-Ceza ödemesi yapıldıysa ödemeye dair banka dekontu
Başvuru sonrasında duruşma yapılmadan dilekçede yer alan bilgiler ışığında mahkeme karar verir. Ancak bazı olağanüstü durumlarda mahkeme tarafları dinlemek için belirli bir günde ve saatte çağırabilir. Dinleme sırasında dilerse tarafların avukatları da salonda hazır olarak bulunabilirler. Kararın olumlu ya da olumsuz sonucu kişilere tebligat ile gönderilir.
Vatandaşların bazıları erken ödeme döneminde uygulanan trafik cezası indiriminden yararlanmak için dava sürecinden önce ödemelerini yapabilirler. Aslında bu en doğru olan yoldur. Çünkü mahkemenin ardından itiraz haklı bulunursa vatandaşın ödendiği ceza miktarı tarafına iade edilir. Ancak itirazın haksız bulunması durumunda kişilerden mahkeme masraflarının da ödenmesi beklenir. Bu durumda süresinde ödenmeyen cezanın da indirim süresi geçmiş olacaktır. Bu nedenle vatandaşların trafik cezalarına itiraz koşullarına dikkat ederek itiraz hakkını kullanması daha sağlıklı sonuçlar verecektir. Nitekim Kabahatler Kanunu “Madde 31’de- (1) İdarî yaptırım kararına karşı başvuru yolu harca tâbi değildir. (1) (2) Kanun yoluna başvuru dolayısıyla oluşan bütün masraflar ve vekalet ücreti, başvurusu veya savunması reddedilen tarafça ödenir” hükmü yer almaktadır.
TRAFİK CEZASININ KİŞİYE TEBLİĞ EDİLMESİ SÜRESİ, USULÜ VE ZAMANAŞIMI HAKKINDA:
Her ne kadar adınıza kesilmiş olan trafik cezası size 10 iş günü içerisinde tebliği edilmemişse, bu durumda Sulh Ceza Mahkemesi’ne itiraz edebilme hakkınız doğmaktadır şeklinde bir bilgi olsa da bu biraz eksik bir bilgidir. Çünkü: 6 Nisan 2011 tarihli ve 27897 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “KARAYOLLARI TRAFİK KANUNU HÜKÜMLERİ GEREĞİNCE UYGULANAN İDARİ PARA CEZALARININ TAHSİLİNDE VE TAKİBİNDE UYGULANACAK USUL VE ESASLAR İLE KULLANILACAK ALINDILAR, TUTANAKLAR VE DEFTERLER HAKKINDA YÖNETMELİK” 10. Maddesinin 3/b fıkrasında
“…Tebligat işlemlerine on iş günü içinde başlanılır. Tutanağın birinci nüshası Mazbatalı Tebligat Zarfı (Ek–6) içine konularak, Karayolları Trafik Kanununun 116 ncı maddesi hükümleri uyarınca araç sahibine, sahibi birden fazla ise tescil kaydının ilk sırasındaki sahibine posta yoluyla tebligat yapılır. Yapılan tebligatta idarî para cezasına ilişkin idarî yaptırım kararına karşı, kararın tebliğ veya tefhimi tarihinden itibaren Kabahatler Kanununun ilgili maddelerinde belirtilen süre ve şartlar doğrultusunda yetkili sulh ceza mahkemesine başvurulabileceği ve bu süre içerisinde başvurunun yapılmamış olması halinde, idarî yaptırım kararının kesinleşeceği belirtilir….”
Bu hükme göre bakacak olursak vatandaş, kesilmiş olan trafik cezalarına 10 iş günü içerisinde tebliğ edilmediği takdirde kesilmiş olan trafik cezasına itiraz hakkı elde edecektir.
Cezaların tebliğ usulü ise şöyledir;
– Cezanın yüze karşı veya plakaya yönelik uygulanması halinde ise farklı bir yol izlenmektedir. Trafik cezasının yüze uygulandığı durumlarda, kesilen cezaya itiraz etme hakkı 15 iş günüdür. Cezanın plakaya uygulandığı durumlarda ise itiraz etme hakkı, cezanın size tebliğ edildiği günden itibaren başlamaktadır.
Plakaya kesilen trafik cezalarında, ceza bilgilendirme tutanağının teslim edilmesi sırasında eğer araç sahibi evde değilse, kurye kapıya bir not bırakarak, belgeyi muhtarlığa teslim eder ve tebliğ de bu tarihten itibaren başlamış olur. Araç sahibinin farklı bir adreste oturması halinde ise, ikametgah adresini güncellememesi nedeniyle suçlu araç sahibi olur. Trafik cezası sorgulama işlemini düzenli olarak yaparak, bilginiz dahilinde bir cezanızın olup olmadığını mutlaka düzenli olarak kontrol etmelisiniz.
5326 SAYILI KABAHATLER KANUNUN 20’NCİ MADDESİNE GÖRE İDARİ PARA CEZALARININ TEBLİĞ SÜRESİ:
Bir avukat olay anından itibaren 10 gün içinde tebliğ edilmediği için trafik cezasının iptali için dava açmış ve davayı kazanmıştır. Çünkü avukatın davayı kazanmasına neden düzenleme sadece yönetmelikte yer alan bir hükümden kaynaklanıyordu. “Karayolları Trafik Kanunu Hükümleri Gereğince Uygulanan İdari Para Cezalarının Tahsilinde ve Takibinde Uygulanacak Usul ve Esaslar ile Kullanılacak Alındılar, Tutanaklar ve Defterler Hakkında Yönetmelik”in 10. maddesinde, trafik cezalarının “10 işgünü içinde” tebliğ edilmesi gerektiği hükme bağlandığını yukarıda izah etmiştik. Ancak söz konusu trafik para ceza tutanakları ile ilgili mevzuat açığı 5326 sayılı Kabahatler Kanunun Soruşturma Zamanaşımı başlıklı 20’nci maddesine yer alan yani bir üst hukuk normu olan kanun ile giderilmiştir. Söz konusu madde şu şekildedir:
“Ancak, 89 uncu maddesi hariç olmak üzere 1111 sayılı Askerlik Kanunu, 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu, 2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun, 3376 sayılı Anayasa Değişikliklerinin Halkoyuna Sunulması Hakkında Kanun, 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu ve 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunda belirtilen ve idari para cezasını gerektiren fiilin işlendiği tarihi takip eden takvim yılının son günü bitimine kadar idari para cezası verilerek tebliğ edilmediği takdirde idari yaptırım kararı verilemez, verilmiş olanlar düşer”
Bu yasal düzenlemeye göre, bir trafik cezasının, takvim yılı sonuna kadar tebliğ edilmesi halinde ödenmesi gerekmektedir. Nitekim Kara yolları Trafik yönetmeliğinde açıkça “2918 sayılı Kanunda yer alan idarî yaptırımlara yapılan itirazlarda, 5326 sayılı Kabahatler Kanunu hükümleri uygulanır” denilmiştir.
2011 yılında yapılan yasal düzenleme, yönetmeliğe yansıtılmamıştır. Ancak kanun, yönetmeliğin bir üst hukuk normudur. Bu nedenle ilk derece mahkemelerinde bazı davalar kazanılmış olsa dahi, üst mahkeme bu kararları bozabilecektir. Bu sebeple itirazlarınızı yapmadan önce bir avukata danışmanızda ve hukuki yardım almanızda fayda vardır.