Ne yazık ki ucuz montların hatta bazı pahalı montların tümünde kullanılıyor. Neden almamalı diye düşünürseniz o kadar çok sebebi çıkacaktır ki, hepsini yazmak zor olacağı için 6 maddede toplamaya çalıştık.
Diyelim bir mont seçmek için mağazaya girdiniz, montun kolayca kuruduğunu söylediler. Mutlaka içinde polyester karışımı bulunmaktadır. Kumaşların ham maddelerini öğrenmeniz zararlı olanlardan uzak durmanıza, bilinçli seçim yapmanıza yardımcı olacaktır.
- Polyester satın alabileceğiniz sağlık açısından en tehlikeli kumaşlardan biridir. Çeşitli deri hastalıkları ve hatta daha pek çok tehlikeli hastalığa neden olabilir.
- Polyester naylon ve plastikten elde edilir. Petrol türevi olan ‘teraphthalic asit’ ve ‘etil glikol’ ün yüksek ısıda eritilerek reaksiyona girmesi ile oluşan ‘polimer’ den yapılır.Yani kısaca üzerinize eritilmiş plastik giyiyorsunuz. Polimer plastiğin ana maddesidir ve kanserojendir.
- Derinin hava almasını önleyip terlemeye yol açarak hastalığa davetiye çıkarmakla birlikte, çeşitli cilt hastalıklarına da sebep olabilir.
- Hayvanlar üzerinde yapılan bir araştırmada polyester iç çamaşırlarının deneğin sperm sayısı ve kalitesinde olumsuz sonuçlara sebep olabileceğini göstermiştir.
- Sentetik bir yapıda olduğundan, güçlü bir elektrostatik etkisi vardır. Statik elektriğin vücutta toplanmasına yol açacaktır. Benzin alırken depoya dokunduğunuzda patlama etkisi yaratabilir. Uzun yolculuklardan sonra benzin alırken mutlaka aracın üstünden inilmesi gerekir.
- Yapılan bazı araştırmalar sonucunda hamileliği normal devam eden hayvanlara %100 polyester kıyafetler giydirildiğinde, deneklerden bazılarının elektrostatik enerjilerinin aşırı artması sonucunda protesteron oranlarının da düşmüş ve malesef ani düşük yaptıkları görülmüştür.
Peki nasıl bir mont alalım?
Deri pahalı diyenler için Cordura kumaşlar hem sağlıklı hemde dayanıklıdır. Nasıl mı?
Cordura, INVISTA’nın tescilli markasıdır. INVISTA’nın (bazı durumlarda ise diğer ortak firmaların) performansı tasdik edilmiş, patentli lif ve ipliklerinden üretilmiştir.
CORDURA®, tüm performans giyimi ve donanımı için “en çetin kumaş”tır. Ağır işler için gereken donanımlardan günlük giysilere kadar oldukça geniş olan kullanım alanı her geçen gün daha da büyümektedir.
CORDURA® marka kumaşlar, çok yönlü kullanılmaktadır: yurt içi ve yurt dışı askeri giyim (kar kıyafetleri, yağmurluk, parka, moon boot, bot, . ) için üretilmekte olup, yırtılma mukavemeti sayesinde, askeri aksesuarda da çok yaygın bir şekilde üretilmekte: sırt çantası, soğuk hava ve sıcak hava çadır bezi, branda, koruma kılıfı, silah kılıfı, tüfek çantası, kemer, uyku tulumu, termik çanta, kamuflaj örtüsü, balistik yelek dış kumaşı, mühimmat yeleği dış kumaşı, bot kumaşı, çanta kumaşı olarak da kullanılmaktadır.
CORDURA® azami dayanıklılık için, CORDURA® sürtmeye, kopmaya, yırtılmaya ve çarpmaya dayanıklı yüksek pertformanslı kumaş için, CORDURA® güvenilir dayanıklılık için.
Temel Özellikler:
• Standart naylon’a göre 2 kat dayanıklıdır
• Polyester’e göre 3 kat dayanıklıdır
• Pamuk’a göre 10 kat dayanıklıdır
Bir bilgi daha; Dupont tarafından geliştirilmiş ekstra dayanıklı bir kumaş. Özellikle yırtılmalara dayansın diye tasarlanan Cordura sıradan naylondan 4 kat, pamuklu kumaştan ise 20 kat daha dayanıklıdır. Karakteristik özelliği pürüzlü üst yüzeyidir. Cordura’nın erime sıcaklığı yaklaşık 210°C derecedir. Eğer asfaltta sürtündüğünüzde size dayanıklılık sağlayacağını düşünüyorsanız yanılırsınız. Mutlaka içinde kevlar kumaş destekler olmalıdır. Alacağınız mont’un impactec yeni nesil dirsek, omuz ve sırt koruması varsa çok daha iyi olacaktır.
Diğer kumaş bilgileri için aşağıdaki yazıyı okuyabilirsiniz. (Eski ama bilgilendirici bir yazı)
Analine Leather: Yüksek kaliteli ve popüler bir deri cinsi. Renklendirme esnasında derinin üzerindeki delikler boya ile kapanmadığından hava geçirgenliği korunur. Analine deri renklendirilirken kullanılan yöntem sayesinde boya tamamen deri tarafından emilir, maddenin nefes alması engellenmemiş olur.
AZO dye(boya): Bir boya cinsi. Terleme ile birleştiğinde zehirleyici etki yaptığından Avrupa Topluluğu içinde kullanılması yasaklanmıştır.
Buffalo Leather: Karakteristik özelliği kalın, yapılı ve doğası gereği düzensiz yüzeyli veya pürüzlü olmasıdır. Piyasada kalitesi arttırılmış nubuk derisi olarak da karşımıza çıkar. Gerek kendine has güzelliği gerekse karıştırılamayacak yapısıyla beğeni toplayan bir deri cinsidir.
Cambrelle: Polyester bazlı bu kumaş cinsi özellikle çizme/bot kullanımı için geliştirilmiştir. Terin kısa sürede ayaktan uzaklaştırılıp bot yüzeyine gönderilmesini sağlar.
Chrome Tanning: Derinin chromium tuzları kullanılarak işlenmesine verilen isim. Modern deri fabrikalarinin hepsi bu yöntemi kullarak deriyi işler. İşlem sonucu deri tere, ısıya ve yağmura dirençli hale gelir.
ComforTemp: Bir İsviçre firması olan Scholler tarafından her mevsim giysiler için geliştirilen yüksek teknoloji ürünü astar. Sıradan pasif astarların aksine ComforTemp vucüt sıcaklığına tepki verebilmektedir (Phase Changing Material, PCM). Sıcaklık arttıkça fazla ısıyı kendi üzerinde depolayan astar, ortam sıcaklığı düştüğünde enerjiyi geri bırakır.
CoolMax: Dupont tarafından üretilen bir cins kumaş. Motor sporlarında oldukça fazla kullanım alanı bulmaktadır. Polyester fiberden yapılan kumaş (Dacron), sıradan ipliklere göre %20 fazla yüzey alanına sahiptir. Böylece üstünde biriken terin daha hızlı buharlaşmasını sağlar.
Cordura: Dupont tarafından geliştirilmiş ekstra dayanıklı bir kumaş. Özellikle yırtılmalara dayansın diye tasarlanan Cordura sıradan naylondan 4 kat, pamuklu kumaştan ise 20 kat daha dayanıklıdır. Karakteristik özelliği pürüzlü üst yüzeyidir. Cordura’nın erime sıcaklığı yaklaşık 210°C derecedir.
Cowhide: Bildiğiniz inek derisidir. Piyasada en çok kullanılan deri çeşididir. Motor giysilerinde kullanılan inek derisinin kalınlığı 1.1mm ile 1.4mm arasındandır.
Denier: 9000m uzunluğundaki ipliğin gram olarak çektiği ağırlığın birimidir. 500D Cordura kumaş demek, kullanılan ipliğin 9000 metresi 500 gram çekiyor demektir.
Dynatec: Çok yüksek ergime sıcaklığına (290 °C) sahip yüksek dayanıklılıkta bir kumaş cinsi.Cordura ve Dynafil TS70 fiberlerinin birleştirilmesi sonucu ortaya çıkmıştır. Sıradan polyamide kumaşlardan hem hava koşullarına dayanma hem de yırtılma açısından daha başarılıdır.
Flexothane: Su geçirmez ve nefes alabilen bir materyal. Genelde yağmurluk üretiminde kullanılır. Sıradışı özelliği ekstra elastik olmasına rağmen su geçirmemesidir.
GORE-TEX: Her hava koşulunda motor kullanmamızı sağlayan maddenin adı. Dış kumaş katmanının hemen altına görünmeyecek şekilde yerleştirilen GORE-TEX membranı sayesinde giysi su ve rüzgar geçirmez olurken aynı zamanda da nefes aldırır. Bunun nedeni 1 santimetrekare içine yerleştirilen 1.4 milyar gözenektir. Terleme sonucu oluşan su buharı gözeneklerden dışarı çıkabilirken ters yönden gelen su içeri giremez (detay merak edenler için, su damlasının yüzey gerilimi ile alakalı birşey). GORE-TEX’i rakiplerinden ayıran en önemli özellik, fabrikadan çıkan her kumaşın istisnasız teste tabi tutulmasıdır. Bu sayede GORE-TEX kullanılan kıyafetlerde 5 sene gibi uzun garantiler görülür.
Impregnation (emdirmek): Kumaşı yağmura karşı dirençli kılma eylemi. Tekstil veya deri olsun, yağmur altında ıslak hale gelirse ağırlaşıp vucüt ısısını çalmaya başlar. Bunu engellemek için kumaşa su itici madde emdirilir. Genelde sprey olarak satılan su iticiler (silikon bazlı olmamalı), kumaştaki ipleri sarıp su tutmalarını engeller. Aynı zamanda kumaş yüzeyini tamamen kaplamayarak kıyafetin nefes almasına imkan tanır. Zaman içinde etkinliğini kaybeden (mesela yıkandıktan sonra) su iticiyi düzenli aralıklarla tatbik etmek lazımdır.
Insulation (yalıtım): Polyester bazlı vatkamsı katmana verilen genel isim. Tüm giyim eşyaları, eldivenler ve botlara uygulanabilir. Piyasada yalıtım malzemesi üreten pek çok firma vardır. Örnek olarak, DuPont Thermolite ceket/pantalon için kullanılırken 3M’in Thinsulate katmanı eldivenlerde kullanılır. Hepsinin ortak üzelliği yapısal olarak çok ince fiberler kullanmaları, böylece geniş alana yayıldıklarında gövde ısısını muhafaza etmeleridir. Kaliteli üretilen yalıtım mazlemeleri defalarca yıkansa da yapısal bozulmaya ugramaz.
Kangroo Leather: Sert ve dayanıklı olmasına rağmen yumuşaklık ve esneklik sunan bir deri çeşidi. Yapısal olarak çok ince ve sık bağlardan oluştuğu için oldukça ince kullanılsa da sıradışı koruma sağlar. Bu özellikleri yüzünden eldiven üreticilerinin gözdesidir.
Keprotec: Kevlar ve başka fiberlerden oluşan oldukça sağlam bir cins kumaş. Yüksek yırtılma ve kullanım direnciyle dikkat çekiyor.
Kevlar: DuPont tarafından geliştirilmiş, yırtılmaya aşırı dirençli bir tür aramide fiber. Kumaş olarak veya dikim ipliği olarak kullanılır. Eşit ağırlıktaki çelikten yırtılmaya karşi 5 kat daha dirençli olmasıyla dikkat çekiyor. 450 °C’lık ergime sıcaklığı sayesinde sürtünmeye karşı üstün koruma sağlıyor. Kurşun geçirmez yeleklerin ana maddesini oluşturuyor.
Leather: İşlenmiş hayvan postunun genel adı. Deri, birbirine çok yakın duran ince fiberlerden oluşur, bu sayede hava geçirmezdir. Full-grain olarak adlandırılan derilerin üst katmanı özellikle sert ve dayanıklı olacak şekilde işlenmiştir. Bundan bir düşük kalitede skived (kaytarmış) leather denen deriler bulunur. Bunlarda üst katman komple işlenmez, bölgesel olarak sertleştirme yapılır. Kaytarmış deriler daha ağır hissettirse de full-grain korumasını sunamaz.
Deri bakımı: İyi bakılan deri uzun seneler sizinledir. Her daim deri yanında verilen bakım klavuzuna uymak gereklidir. Özellikle ıslanmış deriyi asla ve asla yüksek sıcaklık altında kurutmayın. Deriyi kuru temizlemeye verecekseniz öncesinde korumalarını sökün. Temizlemenin haricinde, deri kıyafete 6 ayda bir yağ bazlı balsam tatbik edilmelidir. Bu sayede deri uzun seneler esnekliğini korur. Nubuk veya velour cinsi deri kıyafetiniz varsa, hafif nemli bir bezle üzerinden geçin. Sonra da uygun sprey ile su geçirmezlik uygulayın. Bu cins derilere asla yağ bazlı maddelerle temizlik veya koruma uygulamamalısınız.
Deri pantalonlar: Motorcunun en iyi dostudur. Deri ceketler gibi pek çok değişik cinsi vardır. Satın alırken dikkat etmeniz gereken, deri pantolon zaman içinde bollaşır, esner ve daha yumuşak hale gelir.
Nappa Leather: Yumuşak ve doğal halinde bırakılmış deri için kullanılan terim. Yeni kullanılan işleme teknikleri sayesinde artık yüzeyi daha düzenli ve daha yumuşak olabiliyor.
Nikel: Paslanmaya dirençli metal kaplama maddesi. Genelde düğme ve fermuar bağlantılarında kullanılır. Bazı ciltlerde alerji yaptığından Avrupa Topluluğu yasalarına göre cilde temas edecek noktalarda kullanılması yasaklanmıştır.
Nubuck Leather: Kendine has tipik kadifemsi ve biraz sert yüzeyi olan deri cinsi.Üst katmanındaki tüyler hafifçe grileştirildiğinden karakteristik bir görünüşü vardır. Zaman içinde hoş bir parlaklık kazanır.
Nylon: DuPont tarafından keşfedilen, bugün ise polyamide kumaşlara verilen genel isim.
Oxford Nylon: Dayanıklı hale getirilmiş naylon. Parlak bir görüntüsü vardır. Yağmurluk yapımında kullanılır.
Pentacholorophenol(PCP): Tekstil kıyafetlerin uzun süreliğini sağlamakta kullanılan bir madde. Herhangi bir kıyafette kullanıldığında kg başına 5mg’ı geçmesi kanunla yasaklanmıştır.
Pittards: Çok yüksek kaliteli, genelde tüylü koyundan elde edilen deri. İşlenirken kullanılan özel yöntemler sayesinde su itici, rüzgar geçirmez ve leke tutmaz özelliğe sahiptir. Boyandıktan sonra bile esnekliğini koruması sayesinde özellikle eldiven yapımında kullanılır.
Korumalar: Kıyafetlerde kullanılan EU onayı almış her koruma EN 1621-1 numaralı Avrupa standardı testini geçmelidir. Testin yapılış yöntemi 5kg’lık ağırlığın koruma üstüne 1 metre yukarıdan bırakılması şeklindedir. Koruma altına yerleştirilen sensore iletilen kuvvet miktarı 35KN’den fazla olamaz.
Ripstop: Kumaşın çeşitli bölgelerine yerleştirilen yırtılmaya karşı dirençli katmanlara verilen isimdir. Böylece giysinin yırtılma direnci arttırılır.
RIRI: İsviçre’de üretilen, iki parçalı elbiseleri birbirine tutturmakta kullanılan fermuarlarda kullanılan ideal yapım malzemesi. Yüksek kaliteli kıyafetlerde kullanılan RIRI imha edilmesi neredeyse imkansız olarak adlandırılır.
Scotchline: 3M tarafından geliştirilmiş, üzerine gelen ışığı kaynağına geri gönderme yeteneğine sahip kumaş. Gece kullanımında yansıtıcı katmana sahip olmayan giysi 30 metrede fark edilirken Scotchline’a sahip giysi 180 metreden görülebilir.
Serafil: Almanya’da üretilen süper polyester bazlı iplik. Yırtılma ve kullanım koşullarına aşırı dirençlidir aynı zamanda da esnemesi çok azdır. Bu sebeplerden yüksek kaliteli tekstil ve deri elbiselerin dikiminde kullanılır.
Sheltex: Yüksek performanslı membrandır. İster tekstil ister deri kıyafetleri hava geçirgen, rüzgar ve su geçirmez hale getirmekte kullanılır.
Stromcuff: GORE-TEX tarafından geliştirilen kol manşeti. Özel labirent sistemi ve elastik bandı sayesinde mükemmel kuruluk sağlar.
Taslan: Yumuşak ve hacimli naylon kumaşlara verilen genel isim. Naylon ipliklerin buhara tabi tutulması sonucu elde edilir.
Tekstil bakımı: Deri bakımında söylediklerimize ek olarak makinede yıkanıyorsa yumuşak deterjan kullanılmalı, yumuşatıcı asla konmamalıdır (su geçirmez katmanı tıkar). Sıkma sırasında düşük devir seçilmelidir. Kuruması için askıda bekletilmelidir. Yıkama sonrasında yağmur korumasının etkili kalması için uygun sprey ile su itici tatbik edilmesi tavsiye olunur.
Velcro Fastener: Genelde kol ve bilekte kullanılan bir tur tutturma sistemi. Çok kullanışlıdır. Doğada örnekleri görülebilir (asmanın etrafındaki maddelere tutunması). Yıkama esnasında tüm tutturucuların kapalı olmasına dikkat etmek gerekir aksi halde kumaşa zarar verebilirler.
Velour Leather: Albenili ceket ve pantalon yapımında kullanılan deri çeşididir. Biraz pütürlü yüzeye sahiptir.
Windchill effect: Kiyafet tarafından rüzgardan korunmayan gövdenin maruz kaldığı etki. Ortam sıcaklığı +10°C derece iken 50km/s hızla esen rüzgarın vucüt üzerinde hissettirdiği sıcaklık -2°C derecedir.
Z liner: Membranların tipik kullanımını anlatan terimdir. Z liner elbisenin iç ve dış katmanları arasına gevşek halde eklenir. Dikiş yerleri contalar ile kaynaklanarak su geçirmezlik sağlanır. Basit üretim tekniğine rağmen su geçirmez katman dış etkenlere karşı yeterince korunarak kıyafetin su geçirmezliği sağlanmış olur. Bu yöntemdeki asıl amaç dikiş sayısını azaltıp su geçirmemezliği sağlamaktır.
Alıntıdır.