Kazada Çarpma Harici Beyin Sarsıntısının Tam Olarak Nasıl Gerçekleştiği Bulundu…
Başa sert bir darbe almak, beyin sarsıntısına yol açar. Ama Stanford araştırmacılarının Physical Review Letters dergisinde yayımlanan makalelerinde, çoğu durumda aradaki bağlantının anlatıldığına nazaran hiç de basit olmadığını ortaya koyuyor.
Camarillo’nun laboratuvarında daha önce gerçekleştirilen çalışmalarda, üniversite takımından 31 tane Amerikan futbolu oyuncusunun ağızlıklarına yerleştirilen özel algılayıcılar sayesinde, oyuncuların darbe aldıklarında kafalarının yaptığı hareketler kaydedilmişti. Bu darbelerden birkaçından sonra, oyuncularda beyin sarsıntısı raporlanmıştı.
Laksari ve Kurt’un fikri, bilgisayar üzerinde hazırlanan bir beyin modelinde, bu verilerle birlikte NFL oyuncularından alınan benzer verileri kullanmaktı. Bu sayede, beynin içinde, beyin sarsıntısına yol açan ne gibi bir olay olduğunu çıkarsayabilirlerdi. En önemlisi, darbe sırasındaki maksimum kafa ivmesi gibi bir ya da iki parametreye odaklanan nispeten basit modellerin ötesine geçebilirlerdi.
Araştırmacıların keşfine göre, beyin sarsıntısına yol açan darbeler ile yol açmayan darbeler arasındaki kilit fark, beynin nasıl ve nereden sallandığı ile ilgili görünüyor. Orta düzey bir darbeden sonra, ekibin bilgisayar modeli, beynin saniyede yaklaşık 30 kez oldukça tekdüze şekilde ileri-geri sallandığına işaret ediyor. Yani beynin büyük bölümü birlikte sallanıyor ve böyle durumlarda genellikle beyin sarsıntısı rapor edilmiyor.
Hasar durumlarında, beynin hareketi daha karmaşık oluyor. Beynin büyük bölümü birlikte sallanmak yerine, beynin derinlerinde bulunan “korpus kallosum” adlı bölge (sağ ve sol lobları bağlar), kendisini çevreleyen bölgeden daha hızlı sallanıyor. Bu da çevreleyen dokular üzerinde ciddi bir gerilim yaratıyor.
Ardından Gelen Komplikasyonlar
Korpus kallosuma işaret eden beyin sarsıntısı simülasyonları, deneysel gözlemler ile de uyumlu. Beyin sarsıntısı geçiren hastalar çoğunlukla korpus kallosumlarından yaralanmış oluyor. Bununla birlikte, Laksari ve Kurt, elde ettikleri bulguların, laboratuvarda daha fazla sınanması gereken öngörüler olduğunu vurguluyor.
Çalışmanın gerçekleştirildiği laboratuvarın lideri olan Camarillo’nun beyin sarsıntısını ve konuyla ilgili çalışmalarını anlattığı TED söylevini de aşağıdaki videodan izleyebilirsiniz (Türkçe altyazıları, eğer otomatik olarak çıkmazsa, sağ alttaki “subtitles” menüsünden seçebilirsiniz):
Kaynak: bilimfili.com