Marketlerden aldığınız plastik şişelerin altına bakıyor musunuz?
Seyahatlerimiz sırasında dikkatsizce aldığımız ürünler bizlerin sağlığını nasıl etkiliyor bir bakalım. Marketlerden aldığınız plastik şişelerin nelerden yapıldığını biliyor muydunuz? Bunu anlamak mümkün. Tek yapmanız gereken şişenin en altına bakmak. En alttaki sembol şişenin hangi maddeden yapıldığını anlamanıza yardımcı oluyor.
Bu haberi okuduktan sonra mutlaka aldığınız her plastik şişeli ürünün altına bakın. Aşağıda ki zararlı olarak belirtilen sembollerden birine rastlarsanız o ürünü almaktan hemen vazgeçin!
Peki sağlığınıza zararlı bu ürünleri nasıl anlayacaksınız?
Bunu anlamak mümkün. Tek yapmanız gereken şişenin en altına bakmak. En alttaki sembol şişenin hangi maddeden yapıldığını anlamanıza yardımcı oluyor. Bunlara dikkat edilmesi gerekiyor. Çünkü bazı plastikler içerdikleri maddeler açısından sağlığımıza çok zararlı!
1- PET/PETE
Daha çok PET olarak göreceğiniz bu plastik türünün sadece bir kez kullanılması gerekiyor. Birden fazla kullanıldığında içinde bakteriler ürüyor ve temizlenmesi de çok zor. Doğada zor çözünen PET, aynı zamanda insan sağlığını kötü etkiliyor. Gıda Standartları Enstitüsü’nün Nisan 2010’da yayınladığı bir bildiriye göre PET şişelerin birden fazla kez ve ortak kullanımı endokrin bozukluklara yol açıyor.
Kesin olan tek şey ise PET şişelerin uzun süreli kullanılmasının son derece zararlı olduğu. Bu nedenle PET sembolü gördüğünüz suları almaktan kaçının.
2- HDP/HDPE
Açılımı yüksek yoğunluklu polietilen olan kısaca HDPE adı verilen sert plastik ile plastik şişeler, saklama kapları, oyuncak ve market poşetleri yapılıyor. HDPE, pipetten tutun da parkeye kadar çeşitli ürünlerin üretiminde başrolde.
Bu tür plastikler hiç kimyasal içermezken sıcağa karşı da son derece dayanıklılar.
3- PVC/3V
Polivinilklorür , kısa adıyla PVC, plastik kap, yemek yağlarının kapları, emzik, çocuk ve köpeklerin oyuncaklarının yapımında kullanın plastiğe verilen addır. Bu tür plastiklerle üretilen ürünlerin satışı ABD ve AB’de yasak. Nedeni ise ftalat ve endokrin bozucu içermeleri. Bu tür plastikler, insan vücudundaki hormonları bozuyor ve anne karnındaki bebeklere zarar veriyor.
2015 yılında PVC plastik içeren ürünlerin üretimi ve satışı AB’de yasaklandı. Bu nedenle PVC plastikle yapılmış ürünleri kesinlikle evinize sokmamalısınız.
Düşük yoğunluklu polietilen, kısa adıyla LDPE, mobilya, giysi, ekmek poşetleri, market poşetleri ve donmuş yiyeceklerin kaplarının yapımında kullanılıyor.
Bu plastiğin çevreye ve insan sağlığına zararı olmadığı biliniyor ancak sıcağa kesinlikle maruz kalmaması gerekiyor.
5- PP
Kısa adıyla PP olarak bilinen polipropilen, beyaz renktedir ve yarı saydamdır. Yoğurt ve reçellerin kapları bu plastikten yapılır. Sert, hafif ve sıcağa karşı dayanıklıdır. Üzerinde ‘Mikrodalgada kullanılabilir’ ibaresi bulunmasına rağmen fırında veya ocakta kolayca eriyebilir
Bu plastikler insan sağlığına ve doğaya zarar vermezler.
6- PS
Kısaca PS olarak bilinen polistiren, tek kullanımlık araç, gereç ve ürünlerin üretiminde kullanılıyor. Oyuncak, bilgisayar parçası veya mutfak eşyaları yapımında da kullanıldığı biliniyor. Polistiren üretimi sırasında açığa etilbenzen isimli bir kimyasal çıkıyor ve bu kimyasalın yiyeceklere sızması da olası.
Etilbenzenin insanlara zararı olmadığı bilinse de hayvanların akciğer, böbrek ve cinsel organlarına zarar veriyor. Bu nedenle plastiği polistirenden olan ürünleri hayvanseverlerin evine sokmaması gerekiyor.
Isıtıldığında yiyeceklerin kanserojenleşmesini sağlayan plastiğin uzun vadede kullanılmaması tavsiye edilir.
7- Diğer
‘Diğer’ şeklinde kategorilenmiş plastiklerden bazıları zararlıyken bazıları zararsız. ‘Diğer’ kategorisinde bulunan biyoplastikler insan sağlığına zararsız. Yine bu kategorideki bir diğer plastik türü de polikarbonatlar. Biberon yapımında kullanılan polikarbonatların içinde bulunan ‘Bisfenol A’ isimli bir maddde hormon bozucu olduğundan 2011’den beri AB’de satışı yasak.
Bu tür plastikten yapılmış biberon görürseniz kesinlikle almayın! Özetleyelim: 2,4 ve 5. plastikler insan sağlığına zararsız olduklarından, onlara ait sembolleri gördüğünüz ürünleri almaktan çekinmeyin!
Muhtemelen siz de şimdiye kadar bu sembolleri görmüşsünüzdür ancak ne anlama geldiklerini bilmiyorsunuzdur. İnsanları plastik şişeler hakkında bilinçlendirmek için paylaşmayı unutmayın.
kısmen kaynak: newsner